Ciąża pozamaciczna, inaczej zwana ektopową to każda ciąża, która rozwija się poza jamą macicy.

Najczęstszą postacią jest ciąża rozwijająca się w jajowodzie (ok. 99%), rzadziej miejscem zagnieżdżenia może być jajnik oraz inne narządy jamy brzusznej lub obszar szyjki macicy. Ciąża pozamaciczna występuje najczęściej u kobiet między 26. a 30. rokiem życia.

Czynniki ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej:

• stany zapalne narządów miednicy małej
• zabiegi operacyjne jajowodów i jajników
• choroby przenoszone drogą płciową
• stosowanie antykoncepcyjnych wkładek wewnątrzmacicznych
• stymulowanie owulacji (w terapii niepłodności)
• leczenie niepłodności technikami wspomagania rozrodu
• stosowanie dietystilbestrolu i niektórej antykoncepcji
• zaburzenia funkcji jajowodów

Występowanie- ok. 2 % w stosunku do liczby porodów.

Lokalizacja:

•  jajowód   (ok. 97-98% wszystkich ciąż ekotopowych)
•  jama brzuszna                       1,4%
•   jajnik                                         0,2%
•  szyjka macicy                         0,2%

Objawy ciąży pozamacicznej:

• Krwawienie z jajowodu- poronienie trąbkowe, w wyniku którego dochodzi do krwawienia z jajowodu, charakteryzuje się bólem po stronie jednych przydatków (jajnika i jajowodu) oraz w okolicy odbytu. Często dochodzi do wielokrotnych nagłych zasłabnięć w wyniku podrażnienia otrzewnej wypływającą krwią. Twarz jest blada, następuje przyspieszenie tętna a w badaniu ginekologicznym stwierdza się krwiak.
• W przypadku pęknięcia jajowodu dochodzi do nagłego, niespodziewanego napadu bólu z rozwijającym się wstrząsem (bladość, słabe tętno, trudności w oddychaniu, zimny pot, bolesny brzuch).

Rozpoznanie ciąży pozamacicznej:

• wywiad i badanie ginekologiczne
• oznaczenie beta-hCG– jeśli wynik jest dodatni, a nie stwierdza się ciąży wewnątrzmacicznej, to z dużym prawdopodobieństwem można diagnozować ciążę pozamaciczną. Beta-hCG w ciąży pozamacicznej narasta  wolniej niż w ciąży wewnątrzmacicznej.
• USG– czasem stwierdza się wolny płyn za macicą, co jest charakterystyczne dla ciąży pozamacicznej, a w ponad połowie przypadków w obrazie USG widać wyraźne zmiany w obrębie przydatków, np. rozdęty jajowód
• Nakłucie zatoki Douglasa– obecność krwi potwierdzi diagnozę pękniętej zatoki pozamacicznej

Leczenie:

• zachowawcze– podaje się leki w celu zahamowania rozwoju ciąży pozamacicznej

• operacyjne -laparoskopia  lub laparotomia (laparoskopia jest mnie inwazyjna, laparotomia polega na nacięciu powłok brzusznych, jak przy typowej operacji ginekologicznej)