„Czy w ciąży mogę zażyć ten lek?” – ile razy zadawałaś sobie, dumna mamo, to pytanie? Zapewne wiele. Tutaj dowiesz się czy stosowanie leków w ciąży jest bezpieczne i których leków bezwzględnie zażywać Ci nie wolno. Do dzieła!

Leki w ciąży powinno stosować się tym w razie konieczności, pamiętając jednak by zażywać tylko takie, których skutki uboczne nie przewyższają ryzyka utraty zdrowia lub życia nienarodzonego dziecka. Jeśli sytuacja na to pozwala np. jesteś przeziębiona, podlecz się domowymi sposobami – zaparzając sobie zioła (Jakie zioła są bezpieczne w czasie ciąży – sprawdź tutaj!). Co jednak w przypadku gdy jakiś lek musisz zażyć koniecznie? Najlepiej skonsultuj się z lekarzem bądź położną, aby mieć pewność że dany lek jest bezpieczny w okresie ciąży. Nie warto ryzykować!

Leki, w zależności od bezpieczeństwa stosowania w czasie ciąży, są pogrupowane w 4 kategorie – A, B, C i D. Co one oznaczają? Sprawdź poniżej!

Kategoria A

Kategoria A leków to taka grupa leków, która po przebadaniu na kobietach ciężarnych nie wykazywała szkodliwego działania na płód. Leki te są powszechnie uznane za bezpieczne podczas ciąży. Istnieje przekonanie, że możliwość uszkodzenia płodu podczas ich zażywania jest bardzo mała. Pamiętać należy jednak, że pomimo gwarancji ich bezpieczeństwa spożywanie powinno ograniczyć się do minimum i tylko do sytuacji, kiedy zażycie jest konieczne!

Leki należące do kategorii A:

• kwas foliowy i preparaty żelaza (Co się stanie, jeśli nie będziemy zażywać kwasu foliowego? Sprawdź tutaj!)
• preparaty na bazie wyciągów w ziół np. preparaty z żurawiną stosowane podczas infekcji dróg moczowych,
• suplementy diety stworzone z myślą o kobietach w ciąży,
• preparaty na ciążową zgagę,
• maści i czopki na hemoroidy.

Kategoria B

Kategoria B leków to taka grupa, których działanie na ciążę było szkodliwe dla zwierząt, ale nie zostało ono potwierdzone w badaniach klinicznych u kobiet ciężarnych. Ich bezpieczeństwo jest zatem względne. Leki takie przepisywane są tylko przez lekarza w szczególnych przypadkach. Nie zaleca się samowolnego ich przyjmowania przez kobiety ciężarne. Dlaczego? Albowiem trzeba mieć na uwadze również to, iż kategoria danego leku może zmieniać się w zależności od trymestrów w których się znajdujemy. Co to oznacza? Otóż to, iż większośc z tych leków może szkodzić bardziej w III trymestrze ciąży niż na początku ciążowe drogi. Należy więc podczas ich stosowania uważać!

Leki należące do kategorii B:

•  wszystkie niesteroidowe leki przeciwzapalne, do których zaliczamy m.in. ketonal, paracetamol, ubuprofen – ich działanie szkodzi naszemu dziecku, więc w czasie ciąży lepiej zrezygnować z ich spożywania. Jeśli zachodzi jednak potrzeba zastosowania ich w I czy II trymestrze – ryzyko jest małe, ale w III trymestrze ich kategoria zmienia się na kategorię D, więc należy zrezygnować z ich zażywania! Spośród nich tylko paracetamol pozostaje w tej kategorii przez cały okres trwania ciąży!
• leki przeciwalergiczne,
• antybiotyki – tylko w razie konieczności!!,
• leki przeciwgrzybicze,
• leki przeciwpasożytnicze,
• chemioterapeutyki.

Kategoria C

Kategoria C leków to takie leki, które wykazują działania niepożądane u zwierząt, ale działanie to nie zostało potwierdzone u ciężarnych kobiet. Uszkadzają lub nawet doprowadzają do śmierci płodu. Powinny być przepisywane tylko na zlecenia lekarza i tylko w szczególnie poważnych przypadkach – gdy większe są korzyści z zastosowania go w czasie terapii u kobiety w ciąży niż ryzyko względem płodu.

Leki należące do kategorii C:

• witaminy – E, K, C i B,
• leki przeciwgorączkowe np. pyralgina,
• opioidowe leki przeciwbólowe np. tramadol,
• leki przeciwpasożytnicze,
• leki przeciwgrzybicze,
• antybiotyki,
• leki antypadaczkowe,
• neuroleptyki,
• leki antyarytmiczne np. adenozyna, digoksyna, werapamil,
• leki na nadciśnienie np. metyldopa, hydralazyna; inhibitory konwertazy angiotensyny.

Kategoria D

Kategoria leków D, to kategoria z której leki mają właściwości uszkadzające płód zarówno u zwierząt jak i u ludzi! Bezwzględnie nie wolno ich zatem zażywać kobietom w ciąży!

Leki należące do kategorii D:

• syntetyczne chemioterapeutyki np. fluorochinolony, sulfonamidy,
• kwas acetylosalicylowy, potocznie znane jako ASPIRYNA,
• niesteroidowe leki przeciwzapalne – ibuprofen, ketoprofen – zabronione w III trymestrze ciąży,
• morfina,
• leki nasenne – pochodne kwasu barbiturowego i benzodiazepiny,
• leki antyarytmiczne – amiodaron,
• leki stosowane w chorobach tarczycy,
• leki przeciwzakrzepowe – w I trymetrze ciąży.

I tak to w skrócie wygląda. Pamiętajcie jednak, że wypisane wyżej kategorie leków wraz z przykładami nie stanowią całości farmakologii i bezwzględnie przed zażyciem jakiegokolwiek leku w czasie ciąży należy zastanowić się czy warto i najlepiej przedyskutować tę sprawę z lekarzem – czy to ginekologiem czy lekarzem rodzinnym. To oni są najbardziej rzetelnym źródłem informacji na temat zażywania leków podczas ciąży. Pamiętaj, że w ciąży odpowiadasz za siebie i za swoje nienarodzone dziecko. Pytanie – czy warto ryzykować?

Dumne mamy! Byłyście zmuszone zażywać jakieś leki w czasie ciąży? Jeśli tak – jakie? Czy były bezpieczne? Napiszcie jak to u Was było! :-)

Więcej odpowiedzi na pytanie: Czy w ciąży mogę…? znajdziesz tutaj.

Źródło: Rajtar – Cynke G.: Farmakologia. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007.