Profilaktyka, to działanie mające na celu wykrycie nieprawidłowości lub choroby w początkowej fazie – w fazie, w której szanse na całkowite wyleczenie są ogromne.

Badaniem profilaktycznym  w przypadku raka piersi jest mammografia, ale powinna ona być obowiązkowo uzupełniona 0 samobadanie piersi. Trzeba pamiętać, że są to jednak tylko badania przesiewowe, niepozwalające na postawienie ostatecznego rozpoznania. W Polsce notuje się rocznie ok. 10 000 zachorowań i 5 000 zgonów z powodu raka piersi.

Samobadanie piersi jest podstawowym i niezwykle ważnym elementem w procesie wykrywania wczesnej postaci raka piersi. Wykrycie nowotworu we wczesnej postaci jest istotne, ponieważ wtedy istnieją największe szanse na całkowite wyleczenie.

Samobadanie piersi składa się z dwóch etapów: oglądania piersi oraz badania dotykowego – palpacji (ten etap należy wykonywać na stojąco i w pozycji leżącej). Kobieta powinna prowadzić badanie w ciepłym miejscu, gdzie można się skupić i zachować intymność, najlepiej wieczorem, np. przed kąpielą lub udaniem się do łóżka.

Jakie są podstawowe zasady obowiązujące w samobadaniu piersi?

• nie bój się i nie wstydź się wykonywać tego badania – pamiętaj, że w ten sposób chronisz swoje zdrowie!
• badanie wykonuj regularnie i sumiennie,
• nie badasz się po to aby wykryć jakiegoś guza, ale po to by mieć pewność że go nie ma,
• jeśli miesiączkujesz, badanie wykonuj 2-3 dni po zakończeniu miesiączki, gdyż wtedy piersi nie są napięte i bolesne,
• jeśli jesteś w okresie menopauzy badanie wykonuj co miesiąc w tym samym dniu (np. zawsze w pierwszą sobotę miesiąca),
• zawsze na wizycie u ginekologa poproś go o zbadanie Twoich piersi – to uzupełnienie Twojego samobadania,
• możesz również poprosić swojego partnera o zbadanie palpacyjne piersi – gwarantuję, że się ucieszy :-)
• jeśli tylko wykryjesz coś niepokojącego w Twojej piersi zgłoś się natychmiast do lekarza!

Jak wykonuje się samobadanie piersi?

Tak jak już wspomniałam wyżej, badanie to składa się z dwóch etapów. W pierwszym oglądasz swoje piersi, w drugim dotykasz i badasz palpacyjnie (przy użyciu Twoich bądź partnera palców). Poniżej wskazówki na wykonanie samobadania piersi – krok po kroku :-)

1. Weź gorącą kąpiel lub prysznic. Zrelaksuj się.
2. Po kąpieli osusz ciało i stań nago przed lustrem.
3. Obejrzyj w całości swoje ciało.
4. Teraz skup się na piersiach. Obejrzyj ich wygląd. Czy zauważasz coś nieprawidłowego? Nieprawidłowości to: wciągnięta lub zniekształcona brodawka sutkowa, pomarszczona skóra na piersi, błyszczenie się skóry na piersi, zmiana koloru skóry na piersi, widoczny guzek w obrębie piersi lub dołu pachowego.
5. Oprzyj dłonie na biodrach i podobnie obserwuj swoje piersi.
6. I to samo w ostatniej pozycji – podnieś ręce do góry. W tej pozycji zwróć również uwagę na dół pachowy – czy nie zauważasz tam jakichś zmian? Jakiegoś guzka? Zgrubienia?
7. Na zakończenie tego etapu badania, ściśnij delikatnie brodawkę sutkową i sprawdź czy nie wydobywa się z niej żaden płyn. To samo wykonaj na drugiej piersi.
8. Przechodzimy teraz do badania palpacyjnego na leżąco. Połóż się zatem wygodnie na łóżku.
9. W czasie badania prawej piersi, prawą rękę wsuń za głowę. Badaj lewą ręką. I na odwrót.
10. Badaj pierś delikatnie, naciskając na nią opuszkami palców. Najlepiej robić to ruchami okrężnymi zataczając kółeczka, zaczynając od brodawki sutkowej a kończąc na dole pachowym. Generalnie ta technika nie jest aż tak ważna – grunt, żeby cała pierś została przez nas zbadana. Każdy wyczuwany guzek, który Cię niepokoi może być potencjalną zmianą nowotworową. Nie czekaj tylko czym prędzej udaj się do lekarza ginekologa!
11. Jeśli obie piersi zostały już przez Ciebie zbadane, poświęć jeszcze chwilkę czasu obu pachom. Dotykaj w poszukiwaniu jakiegokolwiek guzka. Jeśli nic nie wyczułaś, to dobry znak!
12. Badanie zakończone. Powtórz je za miesiąc :-)

Moje drogie, badacie swoje piersi? Mam nadzieję, że tak :-) Jeśli jednak nie, to mam nadzieję, że po tej lekturze zaczniecie się badać. Pamiętajcie, że dla kogoś jesteście najważniejszą osobą na tym świecie! Nie zmieniajcie tego…
Ja z ręką na sercu przyznaję, że wykonuję samobadanie regularnie i póki co nie zauważyłam żadnych nieprawidłowości :-)

Więcej na temat szeroko pojętej profilaktyki chorób kobiecych znajdziesz w dziale: Profilaktyka.