Podstawą współczesnej ginekologii są przede wszystkim badania diagnostyczne, które prowadzą do rozpoznania danej choroby, potwierdzenia ciąży czy po prostu przygotowania kobiety do danego zabiegu lub operacji.
Często w żargonie medycznym operuje się takimi słowami, że dla każdej z nas, przeciętnej kobiety, jest to niezrozumiałe. Chciałabym więc przybliżyć Wam różne rodzaje badań diagnostycznych, a z czasem rozszerzać wiedzę poprzez publikowanie osobnych artykułów na temat danego badania. Mam nadzieję, że taki układ Wam pasuje? :-)
Zasadniczo, zacznę od tego, że badania dzieli się na dwie podstawowe grupy:
- badania podstawowe – wykonywane są u każdej kobiety, bez względu na to z jakim schorzeniem się zmaga np. badanie ogólne moczu
- badania specjalistyczne (dodatkowe) – wykonywane tylko u konkretnych kobiet w celu poszerzenia diagnostyki np. tomografia komputerowa (nie wykonamy jej u kobiety z grzybicą pochwy bo i nie ma po co…)
Z badań podstawowych najczęściej wykonywanymi są:
- badanie ogólne – takie typowe osłuchiwanie, opukiwanie i dotykanie,
- badanie ginekologiczne,
- badania krwi (morfologia krwi, OB, grupa krwi i czynnik Rh, poziom glukozy i elektrolitów, mocznik, kreatynina, czas krwawienia i krzepnięcia, układ krzepnięcia, odczyn Wassermana (wykrywanie kiły), antygen Hbs (wykrywanie wirusowego zapalenia wątroby typu B),
- badanie ogólne moczu,
- cytologia szyjki macicy,
- ocena biocenozy pochwy,
- badania hormonalne,
- badanie USG – tradycyjne przezbrzuszne lub przezpochwowe,
- badanie EKG,
- RTG klatki piersiowej.
Natomiast z badań specjalistycznych, najczęściej w ginekologii wykonuje się:
- kolposkopia – oglądanie szyjki macicy w powiększeniu,
- urografia – badanie w kierunku nietrzymania moczu,
- cystoskopia – badanie w kierunku nietrzymania moczu,
- badania przeprowadzane przez danych specjalistów np. badanie kardiologiczne, neurologiczne, anestezjologiczne czy internistyczne,
- badania cytogenetyczne,
- tomografia komputerowa.
Drugim podziałem, którym można objąć wyżej wymienione badania, jest podział na:
- badania nieinwazyjne – nie powodują jakiejkolwiek szkody dla zdrowia kobiety np. badanie moczu,
- badania inwazyjne – powinny być stosowane w drugiej kolejności, po badaniach nieinwazyjnych. Badania te nie są obojętne dla zdrowia kobiety i wiążą się z ingerencją medyczną w organizm np. rozszerzanie narzędziami szyjki macicy czy podanie środka kontrastującego do pęcherza moczowego.
Jeśli chodzi natomiast o zabiegi wykonywane w ginekologii, to najczęściej spotkać możecie się z:
- usunięcie nadżerki szyjki macicy np. metodą krioterapii (więcej na temat tego zabiegu – tutaj)
- wyłyżeczkowanie jamy macicy np. po porodzie,
- pobranie wycinków z szyjki macicy,
- punkcja zagłębienia odbytniczo – macicznego np. w podejrzeniu ciąży pozamacicznej,
- laparoskopia – operacja na narządach rodnych poprzez laparoskop,
- laparotomia – operacja na narządach rodnych poprzez otwarcie jamy brzusznej,
- usunięcie macicy drogą pochwową,
- operacja plastyczna krocza.
Wiadome jest, że takie badania jak badanie krwi, badanie ogólne moczu czy USG miała każda z nas. Także cytologia nie powinna należeć do badań unikanych przez kobiety. Jednak już urografia czy kolposkopia, to badania tak specjalistyczne, że wykonuje się je tylko wtedy, kiedy zachodzi taka potrzeba. Jeśli chodzi o zabiegi, można powiedzieć to samo. Najczęściej wykonywane jest jednak usunięcie nadżerki na szyjce macicy, które wykonuje się u coraz młodszych kobiet. Czy macie szczególne doświadczenia związane z którymś badaniem lub zabiegiem? Jeśli tak, podzielcie się nimi razem z nami!!
Więcej na temat profilaktyki schorzeń kobiecych przeczytasz w dziale Profilaktyka.